راهکارها و الگوهای ترویج و توسعه تعاونیهای آموزشگاهی در استان خراسان جنوبی از دیدگاه دانش آموزان

تـوسعـه تشـکلهای دانـش آمـوزی یـکی از سیـاستـهای اجـرایـی آمـوزش و پـرورش به شمار می­آید که با هدف برانگیختن حس مشارکت دانش آموزان و افزایش توانمندیهای اجتماعی و نگرشی آنان برنامه ریزی شده است. تعاونیهای آموزشگاهی به عنوان نوعی از این تشکلها، مسائل و مشکلاتی در اجرا و سازماندهی دارند که بدین منظور تحقیق حاضر با هدف بررسی الگوهای ترویج و توسعه تعاونیهای آموزشگاهی در سال 1388 انجام پذیرفته است. این تحقیـق از نـوع کاربـردی و کمـی و از نـوع حـال و آینـده نـگر است. جـامعه آمـاری تـحقیق، دانش آمـوزان عضـو هیئـت مـدیره تعـاونـیهـای آمـوزشـگاهـی در استـان خراسان جنوبی را دربرمی­گیرد که به علت محدود بودن تعداد تعاونیهای آموزشگاهی استان، سرشماری شده­­اند. برای جمع آوری­ داده­ها از پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است و روایی ابزار جمع­آوری اطلاعات را کارشناسان، مدیران و پژوهشگران تأیید کرده­اند و پایایی نیز به وسیله ضریب آلفای کرونباخ به میزان 79/0 اندازه گیری شده است.  نتایج به دست آمده نشان می دهد که هیچ­گونه رابطه معنی­داری بین متغیرهای شخصی پاسخگویان و ویژگیهای تعاونی با عوامل مؤثر بر موفقیت، عدم موفقیت و توسعه تعاونیهای آموزشگاهی از دیدگاه دانش­آموزان وجود ندارد. در دسته بندی عوامل مؤثر بر موفقیت تعاونیها از تحلیل عاملی نوع r استفاده شد که در نهایت عوامل حمایتی، تربیتی، عملکردی- اقتصـادی، اجتـماعی، کـارامـدی- اطلاع­رسانـیبـه عنوان عوامـل مـؤثـر در مـوفقیت تعـاونیها دسته بندی شدند که در مجموع45/69 درصد واریانس عوامل مؤثر بر موفقیت تعاونیهای آموزشگاهی را تبیین می کنند. عوامل عدم­موفقیت تعاونیهای آموزشگاهی نیز عبارتند از عوامل برنامه- ساختاری، نظارتی- قانونی، زمانی- اداری، نیازسنجی- مشارکتی و اهدافی- کارکردی  که در مجموع 96/70 درصد واریانس عوامل مؤثر برعدم موفقیت را تبیین می نمایند. عوامل مؤثر بر توسعه تعاونیهای آموزشگاهی نیز عوامل انگیزشی- آگاهی، آموزشی، برنامه ای- توسعه ای، حمایتی، مسئولیت پذیری و گروه های همسال هستند که در مجموع 68/79 درصد واریانس عوامل مؤثر بر توسعه تعاونیها را تبیین می­کنند.